Bas-côté (zijbeuk)

De zijbeuk is normaal gesproken lager dan de nef (schip); als hij even hoog is als het schip wordt het ook wel zijschip genoemd.
Op het plattegrondje (Wikipedia) zijn de twee zijbeuken in grijs weergegeven.
Op de foto de zuidelijke zijbeuk van de Saint-Martin in Chapaize.
Zie ook collatéral (synoniem).

Bas-côté - Wikipedia

Saint-Martin - Chapaize

Clair-étage (lichtbeuk)

Een rij vensteropeningen in de bovenste verdieping van de nef (schip), die het schip rechtstreeks van licht voorziet.
De bovenste vier ramen op de foto maken deel uit van de lichtbeuk.
Zie ook claire-voie, clerestoire en fenêtres hautes (alle 3 synoniemen).

Saint-Philibert - Tournus

Claire-voie (lichtbeuk)

Een rij vensteropeningen in de bovenste verdieping van de nef (schip), die het schip rechtstreeks van licht voorziet.
De bovenste vijf ramen op de foto maken deel uit van de lichtbeuk.
Zie ook clair-étage, clerestoire en fenêtres hautes (alle 3 synoniemen).

Saint-Martin - Chapaize

Clerestoire (lichtbeuk)

Een rij vensteropeningen in de bovenste verdieping van de nef (schip), die het schip rechtstreeks van licht voorziet.
De bovenste vier ramen op de foto maken deel uit van de lichtbeuk.
Zie ook clair-étage, claire-voie en fenêtres hautes (alle 3 synoniemen).

Saint-Philibert - Tournus

Collatéral (zijbeuk)

De zijbeuk is normaal gesproken lager dan de nef (schip); als het even hoog is als het schip wordt het ook wel zijschip genoemd.
Op het plattegrondje (Wikipedia) zijn de twee zijbeuken in grijs weergegeven.
Op de foto de zuidelijke zijbeuk van de Saint-Martin in Chapaize.
Zie ook bas-côté (synoniem).

Collatéral - Wikipedia

Saint-Martin - Chapaize

Croisée régulière du transept (regelmatige kruising ©)

De vertaling in de titel wordt gevolgd door een © teken; dit betekent, dat die vertaling een eigen vindsel is van mij.

Croisée waarbij de hoogte van de nef (schip), de croisillons (transeptarmen ) en het chœur (koor) onderling gelijk is.
Dit is typerend voor clunisien (cluniacenzer) kerken.
Op de foto : achter het croisée ligt het koor, ervoor het (moderne) schip, links en rechts van de kruising liggen de transeptarmen.
Zie ook transept, croisée régulière du (synoniem).
Voor de delen van het transept die hier genoemd worden, zie ook alle overige lemmata die gerelateerd zijn aan transept.

Saint-Bonnet - Saint-Bonet de Cray

Elévation (aanzicht)

Term gebruikt o.a. op technische tekeningen. Een élévation "kijkt" ergens tegenaan, bijvoorbeeld een gevel, in tegenstelling tot een coupe (doorsnede), waarbij de nadruk ligt op wat je ziet als je een voorwerp of een gebouw doorsnijdt. Een plan (plattegrond) zou je een doorsnede in het horizontale vlak kunnen noemen.
Op de foto twee aanzichten van romaanse huizen in Cluny; de panden 23-25 Rue de la République en 1-3 Rue de la Chanaise.
Een betekenis die meer te maken heeft met roman (romaanse) architectuur is die van het aanzicht van een travée (travee) in een nef (schip) van een kerk, of het aanzicht van een travée aan de buitenkant van een kerk.
Op de andere foto een élévation van een travée in het schip van de Saint-Lazare in Autun.

Élévation

Saint-Lazare - Autun

Faux-triforium (gesloten of vals triforium)

Een faux triforium is een rij arcatures aveugles (blinde gaanderij) tussen de arcades grandes (grote arcaden) die de nef (schip) en de bas-côté (zijbeuk) van een kerk van elkaar scheiden, en de fenêtres hautes (lichtbeuk).
De bovenste rij vensters is de lichtbeuk, de gesloten arcades daaronder vormen het faux triforium.
De foto is genomen in de Notre-Dame-de-l'Assomption in Gourdon.
Zie ook triforium, faux (synoniem) en triforium.

Notre-Dame-de-l'Assomption - Gourdon

Fenêtres hautes (lichtbeuk)

Een rij vensteropeningen in de bovenste verdieping van de nef (schip), die het schip rechtstreeks van licht voorziet.
De bovenste vijf ramen op de foto maken deel uit van de lichtbeuk.
Zie ook clair-étage, claire-voie en clerestoire (alle 3 synoniemen).

Saint-Martin - Chapaize

Nef (schip, beuk)

Het langste gedeelte van een kerk, gelegen tussen de façade (voorgevel) en de abside (of het transept indien aanwezig).
Een kerk kan een enkelvoudig schip of een middenschip met aan weerskanten één of meer bas-côtés (zijbeuken, ook deel van het schip) hebben.
De as van het schip valt samen met de oost-west as van de kerk.
Op het plaatje (Wikipedia) is het schip in roze aangegeven.
 Op de foto het drie-beukige schip van de Saint-Martin in Chapaize.
Zie ook vaisseau (synoniem).

Nef - Wikipedia

Saint-Martin - Chapaize

Passage berrichon (Berry doorgang ©)

Dit is een smalle doorgang in een stuk wand dat de nef (schip) van een kerk scheidt van een bras de transept (transeptarm).
Dit soort doorgangen komen veel voor in de Berry streek rondom Bourges, vandaar de naam.
Doorgaans heeft het schip dan een zaalvorm, dus geen bas côtés (zijbeuken).
De foto (Notre-Dame-de-l'Assomption - Champlecy) toont de twee passages links en rechts, tegen de zijwand van het schip, heel duidelijk.

Notre-Dame-de-l'Assomption - Champlecy

Travée (travee)

In plattegrond (Wikipedia) wordt het travée bepaald door vier colonnes (zuilen); het travée is hier met grijs aangegeven.
Spreekt men over een travée van een voûte (gewelf), schuift het travée een half travée op; in dat geval gaat het om het stuk gewelf dat gedragen wordt door twee zuilen en een arc-doubleau (gordelboog).

Travée - Wikipedia

Tribune (tribune)

Overdekte galerij boven de bas-côtés (zijbeuken) of de narthex van een kerk, met arcatures (gaanderijen) die uitkijken over de nef (schip).
 De foto toont de tribune boven de narthex van de Sainte-Madeleine in Charnay-lès-Mâcon.
Zie ook triforium.

Sainte-Madeleine - Charnay-lès-Mâcon

Triforium (triforium)

Een triforium is een gang boven een bas-côté (zijbeuk) in een kerk, die arcades heeft tussen de arcades grandes (grote arcaden) die de nef (schip) en de zijbeuk van elkaar scheiden, en de fenêtres hautes (lichtbeuk).
In de vroeg-christelijke basiliques (basilieken) was het triforium gereserveerd voor de vrouwen.
Als de gang dezelfde breedte heeft als de bas côté waar hij boven ligt spreekt men van een tribune; is hij smaller van een triforium.
De kleinere open arcades boven de arcades grandes vormen het triforium.
De foto is genomen in de Saint-Hilaire in Semur-en-Brionnais.
Zie ook tribune en faux triforium.

Saint-Hilaire - Semur-en-Brionnais

Triforium, faux (vals of gesloten triforium)

Een faux triforium is een rij arcatures aveugles (blinde gaanderij) tussen de arcades grandes (grote arcaden) die de nef (schip) en de bas-côté (zijbeuk) van een kerk van elkaar scheiden, en de fenêtres hautes (lichtbeuk).
De bovenste rij vensters is de lichtbeuk, de gesloten arcades daaronder vormen het faux triforium.
De foto is genomen in de Notre-Dame-de-l'Assomption in Gourdon.
Zie ook faux-triforium (synoniem) en triforium.

Notre-Dame-de-l'Assomption - Gourdon

Vaisseau (schip)

Het langste gedeelte van een kerk, gelegen tussen de façade (kopgevel) en de abside (apsis) of het transept indien aanwezig.
Een kerk kan bestaan uit een enkelvoudig schip, of uit een vaisseau central (middenschip) met aan weerskanten één of meer bas-côtés (zijbeuken, maken ook deel uit van het schip).
De as van het schip valt samen met de oost-west as van de kerk.
Op het plaatje (Wikipedia) is het schip in roze aangegeven.
De foto toont het schip van de Saint-Martin in Chapaize.
Zie ook nef (synoniem).

Vaisseau - Wikipedia

Saint-Martin - Chapaize